Kamu Politikalarında Yurttaşın Sözü projesi kapsamında Çanakkale-Balıkesir yöresine odaklanan havza çalışma grubunun talebi doğrultusunda 18 Kasım 2021 tarihinde Marmara Belediyeler Birliği (MBB) ile çevrimiçi bir toplantı düzenlendi.

Güney Marmara çalışma grubu tarımsal üretimde kullanılan zehirli maddelerin ambalajları ile zirai plastik atıkların akarsulara, toprağa, ve doğaya gelişigüzel bırakılmasının önüne geçmeye yönelik bir müdahale stratejisi geliştirmişti. Çalışma grubunun talebiyle gerçekleşen bu toplantı, Güney Marmara Havzasında geliştirdikleri stratejiyi uygulamaya geçirebilmek amacıyla, diğer muhatap kamu idaresi kurumlarının yanı sıra belediyelerin zirai zehirli madde ambalajları ve plastik atıklar konusunda kendi mevzuat ve yetkileri içerisinde ne gibi roller oynayabilecekleri, mevzuatta yer alan imkânları, araçları ve kısıtlılıklarına ve yeni mevzuat geliştirme/uygulama yetki ve olanaklarına dair bir bilgilenme amacıyla organize edildi.

Derneğimizin organize ettiği bu toplantıya MBB Çevre Koordinatörü Ahmet Cihat Kahraman katıldı. Kahraman, havzadaki yurttaşların soruları üzerine şu noktalara dikkat çekti:

- Pestisit ambalajlarının tehlikeli atık kategorisinde olması nedeniyle kamu idaresindeki asıl muhatabının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olduğu,
- Tehlikeli atıklar konusunda kamu idaresinde temel olarak “kirleten öder” ilkesinin geçeli olduğu ama bunu takip eden bir mekanizmanın olmadığı,
- Belediyelerin halk sağlığı, gıda ve çevre güvenliği açısından dolaylı olarak bu konuda
sorumlu olduğu ama başka öncelikler nedeniyle bu alanda hizmet vermekte olanaklarının kısıtlı olduğu,
- Tehlikeli atıkları yakarak bertaraf etme işinin İzmit’te kurulu İZEYDAŞ tarafından yapıldığı ancak özel görüşmelerde onların da ancak tehlikeli atıkların yirmide birini bertaraf edilebildiği,
- İZEYDAŞ’ın asıl olarak yakma tekniği kullanmasına karşın, baca filtreleme mekanizmaları nedeniyle hava kirliliğine yol açma konusunda iyi durumda olduğu,
- “Kirleten öder” ilkesinin geçerli olmasına karşı, tekil tüketicilerin tehlikeli atıkları toplama ve İZEYDAŞ’a iletme konusunda mekanizmalarının bulunmadığı, bunun ancak lisanslı atık toplayıcı şirketler eliyle yapılması gerektiği,
- Bu konuda yapılacak çalışmalar konusunda il ve ilçe belediyelerine nazaran büyükşehir belediyelerinin daha fazla olanaklarının bulunduğu.

Yapılan görüşme ve tartışmalar sonucunda havzada yapılabilecek pratik öneriler şöyle somutlaştı:

- Öncelikle belediyelerle birlikte neler yapılabileceği konusunda çözüm önerilerinin yazılı hale getirilmesi,
- Tehlikeli atık yönetimi için tek başına belediye ya da tüketici üzerinden gitmek yerine, içinde bütün tarafların bulunduğu (Kamu kurumları, belediyeler, zirai ilaç üreticileri, üretici kooperatifleri ve örgütleri vs.) belirli kolektiflerin oluşturulmasının daha etkili olacağı,
- Bu konuda yapılacak çalışmanın belirli bir ölçekteki pilot uygulama ve çözümlerle daha somut hedeflere ulaşabileceği,
- Böyle bir çalışma için havzadaki belediyeleri harekete geçirme konusunda MBB’nin çalışmalara destek olacağı.